بیش از 300 میلیون نفر در جهان از بیماری دیابت رنج می برند و برآوردها حاکی از آن است که این تعداد تا سال 2030 میلادی تقریبا دو برابر خواهند شد. قند بالای خون در صورت عدم کنترل می تواند آسیب جدی به چشم، کلیه ها، قلب و عروق و ارگان های مختلف بدن وارد کند. بنابراین یکی از کارهای لازم و همیشگی بیماران دیابتی کنترل مکرر میزان قند خون در طول روز است. روش رایج فعلی با استفاده از لانست ها و نمونه گیری خون انجام می شود که روشی تهاجمی و دردآور است آن هم برای تستی که بیمار مجبور است چند بار در طول روز آن را انجام دهد.
بنابراین طبیعی است که یکی از دغدغه های مشترک بیماران و پژوهشگران، یافتن راهی راحت تر و بی دردسرتر برای اندازه گیری خون باشد. پیش از این هم در نارنجی با دستگاههای گلومتر (سنجش قند) بدون نیاز به نمونه گیری از خون آشنا شده اید. حالا بد نیست با نمونه جدیدی از دستگاه های اندازه گیری قند خون آشنا شوید که قند خون را با استفاده از بزاق اندازه می گیرد.
سطح قند موجود در بزاق رابطه مستقیمی با میزان قند خون دارد. اما معمولا مقدار آن بین 100 تا 2000 برابر کمتر از میزان قند خون است، بنابراین اندازه گیری این مقدار قند به حسگرهای دقیق تر و حساس تری نیاز دارد. ظاهرا این حسگرهای دقیق ساخته شده اند و ... بگذارید ببینیم چه کسانی آن را ساخته اند؛ بله پژوهشگران CEE (مرکز عالی الکترو شیمی دانشگاه تهران) و EMRI (انستیتو تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران) با همکاری یکدیگر نمونه هایی از این دستگاه را ساخته اند.
در مقاله خبری منتشر شده در سایت دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام شده که دکتر گنجعلی و همکاران ایشان موفق شده اند تا نمونه اولیه ای از دستگاه اندازه گیری قند خون با استفاده از بزاق را ارائه کنند. دانشگاه علوم پزشکی تهران اعلام کرده که ایده اولیه این نوآوری در سال 2010 به فکر پژوهشگران خطور کرده و تا کنون سه نوع از این دستگاهها ساخته شده که دستگاه اخیر، جدیدترین نمونه تحقیقاتی است و محققان امیدوارند تا سال 2013 اولین نمونه تجاری آن را به بازار عرضه کنند.
یکی از چالشهای پیش روی این دستگاه نحوه محاسبه میزان قند خون بر اساس میزان قند بزاق است، چرا که در بیماران مختلف نسبت این دو به یکدیگر می تواند متفاوت باشد. چالش دیگر مسائل تجاری و ثبت اختراع است. دانشگاه علوم پزشکی اعلام کرده که به زودی در مورد ثبت این اختراع و پتنت های مربوطه اقدام خواهد کرد، اما ظاهرا نمونه هایی از دستگاههای اندازه گیری قند بر اساس بزاق در دنیا وجود دارند ( مثل این یکی ) و ثبت دیرهنگام اختراع می تواند مشکلاتی را در عرضه جهانی این محصول ایجاد کند.
منبع : نارنجی
تست بزاقی قند خون، روشی نوین از ایران برای بیماران دیابتی